Circulariteit
Handreiking Circulariteit voor Organisaties
Doel en scope
Deze handreiking ondersteunt organisaties – publiek én privaat – om circulariteit systematisch te meten, te sturen en te verankeren in beleid, processen en cultuur.Circular Transition Indicators v3.0 – Metrics for business, by business (2023).Circular & Fair ICT Pact. CFIT Framework voor circulaire en faire ICT-inkoop (2022).
Kernprincipes van circulariteit
De R-ladder (6R)
- Refuse & Rethink – voorkom onnodige consumptie.
- Reduce – minimaliseer materiaal- en energie-input.
- Reuse / Repair / Refurbish – verleng de levensduur van producten.
- Recycle & Recover – win grondstoffen hoogwaardig terug.
Bron: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. Aan de slag in de circulaire economie (2024).
Meten met CTI v3.0
De Circular Transition Indicators tonen per materiaalstroom de inflow, de outflow en het recovery-potential.
CO₂-Prestatieladder 3.1
Certificeerbaar managementsysteem voor broeikasgasreductie over vijf treden.Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen. Handbook 3.1 CO₂ Performance Ladder (2023).
Levenscyclusanalyse met ReCiPe
Het ReCiPe-model vertaalt emissies en grondstofonttrekking naar milieueffectcategorieën.RIVM. LCIA: the ReCiPe model (2024).
Stappenplan
- Baseline – breng materiaal- en energiestromen in kaart met CTI en ReCiPe.
- Doelen stellen – koppel R-ladder-strategieën aan meetbare KPI’s.
- Inkoop (Buy Less, Better, Social) – pas CFIT-criteria toe bij aanbestedingen.
- Gebruik & Onderhoud – optimaliseer bezettingsgraad, sufficiency-instellingen en onderhoudscycli.
- End-of-life / ITAD – garandeer veilige data-wiping, refurbish en hoogwaardige recycling.
- Monitor & Rapporteer – gebruik CTI-tooling en CO₂-Prestatieladder-formats.
- Continu verbeteren – voer jaarlijks een CTI-hermeting en R-ladder-review uit.
KPI’s en meetinstrumenten
| KPI | Meetmethode | Targetvoorbeeld |
|---|---|---|
| % Circulaire inflow | CTI – materiaalpercentage | ≥ 50 % (2027) |
| Gem. levensduur assets | Asset-database × R-ladder | + 20 % t.o.v. 2024 |
| CO₂-eq. scope 3 IT | CO₂-Prestatieladder scope 3 | − 40 % (2030) |
| % Recovery potential benut | CTI-outflowanalyse | ≥ 85 % (2028) |
Governance
- Directie – stelt ambities en budget; integreert circulariteit in ESG-scorecard.
- Sustainable Procurement Board – bewaakt CFIT-criteria in tenders.
- Data/Sustainability Officer – beheert CTI-tooling en rapporteert KPI’s.
- Werknemers & Leveranciers – volgen sufficiency-richtlijnen en leveren data.
Veelvoorkomende valkuilen
- Te veel focus op recycling in plaats van hogere R-strategieën.
- KPI’s zonder koppeling aan financiële planning.
- Onvoldoende datakwaliteit (scope, detail, supply-chain-gaps).
